بررسی اثر حشره کش های ابامکتین، کلرپایریفوس، سایرومازین، ایندوکساکارب و اسپینوسد روی مگس مینوز مارپیچی جالیز و سبزی liriomyza trifolii (burgess

مگس مینوز مارپیچی جالیز و سبزی liriomyza trifolii (burgess) یکی از آفات مهم تعدادی از گیاهان زینتی و جالیز و سبزی در بسیاری از نقاط جهان است. این حشره در دهه ی اخیر به یکی از آفات مهم کشت های گلخانه ای خیار و گوجه فرنگی در ایران تبدیل شده است. مهم ترین روش کنترل این آفت در ایران استفاده از حشره کش های شیمیایی است. هرچند هنوز گزارش های رسمی مبنی بر بروز مقاومت این آفت به حشره کش های رایج در ایران وجود ندارد، اما با توجه به ویژگی های زیست شناختی و همچنین استفاده ی بی رویه از ترکیبات شیمیایی، بروز و گسترش مقاومت به حشره کش ها در این حشره دور از انتظار نیست. در مطالعه ی حاضر اثر چهار حشره کش نسبتاً جدید به نام های ابامکتین، سایرومازین، ایندوکساکارب و اسپینوسد روی لاروهای سنین 1 و 2 l. trifolii بررسی شد. این بررسی در شرایط آزمایشگاهی (در دمای c° 2 ± 26، رطوبت نسبی 10 ± 60 % و دوره ی روشنایی 8: 16 ساعت) انجام شد. کلرپایریفوس نیز به عنوان یکی از رایج ترین حشره کش های مورد استفاده در ایران علیه این آفت، برای مقایسه مورد آزمایش قرار گرفت. بر اساس آزمایش های مقدماتی، دامنه ی غلظت های مورد استفاده در زیست سنجی لاروهای سن 1 برای حشره کش های ابامکتین، سایرومازین، ایندوکساکارب، اسپینوسد و کلرپایریفوس به ترتیب برابر 0/047- 0/009، 0/975- 0/225، 70/5- 25/5، 0/408- 0/072 و mg ai/l 89/76 - 20/4 بودند. دامنه ی غلظت ها برای لاروهای سن 2 برای حشره کش های ذکر شده به ترتیب 0/5- 0/009، 1/35- 0/45، 75- 37/5، 0/312 - 0/072 و mg ai/l 81/6- 20/4 بودند. زیست سنجی ها به روش فرو بردن برگ های لپه ای گیاه لوبیا چیتی (phasaeolous vulgaris l) درون محلول سمی با غلظت های مختلف انجام شدند. رشد و نمو کامل لاروی و رسیدن به مرحله ی شفیرگی ملاک زنده مانی در نظر گرفته شد. در زیست سنجی لاروهای سن 1، مقادیر 50 lcبرای ابامکتین، سایرومازین، اسپینوسد، ایندوکساکارب و کلرپایریفوس، به ترتیب برابر 0/018، 0/51، 0/14، 43/47 و mg ai/l 42/21 برآورد شدند. مقادیر 50 lcبرای حشره کش های مورد اشاره، برای لاروهای سن 2 به ترتیب برابر 0/02، 0/15، 0/12، 51/55 وmg ai/l 41/37محاسبه گردیدند. نتایج نشان دادند که در بین حشره کش های آزمایش شده، ابامکتین، اسپینوسد و سایرومازین در دوزهای بسیار پایین روی l. trifolii بسیار موثر بودند. با توجه به احتمال پایین آلودگی های زیست محیطی و دامنه ی امنیت وسیع این ترکیبات برای موجودات غیرهدف، این حشره کش ها می توانند نامزدهای مناسبی جهت استفاده در برنامه های مدیریت تلفیقی برای کنترل مگس های مینوز agromyzaidae باشند.